Uwaga: Wszelkie prawa zastrzeżone. Wykorzystanie w całości lub części Systemu szkolenia HALS na państwowe patenty motorowodne bez zgody SITŻ HALS, narusza jego autorskie prawa i jest zabronione.
System Szkolenia HALS
na państwowe patenty motorowodne
Zarząd Stowarzyszenie Instruktorów i Trenerów Żeglarstwa HALS uchwałą z dnia 17 marca 2016 r. przyjął System Szkolenia HALS na państwowe patenty motorowodne. System uwzględnia zapisy dotyczące żeglarstwa zawarte w Rozporządzeniu Ministra Sportu i Turystyki z dnia 9 kwietnia 2013 r. w sprawie uprawiania turystyki wodnej, Rozporządzeniu Ministra Sportu I Turystyki oraz Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 22 maja 2013 r. w sprawie szczegółowych warunków uzyskiwania upoważnienia do przeprowadzenia egzaminu oraz warunków kadrowych i organizacyjnych koniecznych do przeprowadzenia egzaminu oraz w Rozporządzeniu Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 8 listopada 2013 r. w sprawie bezpieczeństwa przy uprawianiu turystyki wodnej.
- ZAŁOŻENIA OGÓLNE
- Organizatorem szkolenia według niniejszego Systemu może być osoba prawna lub fizyczna posiadająca odpowiednią licencję szkoleniową HALS.
- Szkolenie mogą prowadzić osoby fizyczne spełniające następujące warunki:
2.1. Szkolenie grupowe (co najmniej dwa jachty)
– kierownik wyszkolenia motorowodnego (KWM) posiada patent motorowodny wyższy niż stopień, na który prowadzone jest szkolenie, Białą Licencję Szkoleniową HALS oraz inne wymagane przepisami uprawnienia,
– pozostali członkowie kadry instruktorskiej posiadają patenty motorowodne co najmniej takie, na jakie prowadzone jest szkolenie i co najmniej Błękitną Licencję Stowarzyszenia HALS oraz inne wymagane przepisami uprawnienia.
2.2. Szkolenie indywidualne:
– instruktor posiadający patent co najmniej taki na jakie prowadzone jest szkolenie i co najmniej Błękitną Licencję Stowarzyszenia HALS oraz inne wymagane przepisami uprawnienia.
- Możliwe są wszelkie formy szkolenia, które zapewnią realizację programu szkolenia na wybrany patent motorowodny według niniejszego Systemu.
- Podczas zajęć praktycznych na wodzie zostanie zapewnione wymagane przepisami zabezpieczenie ratownicze.
- Instruktorzy motorowodni prowadzący szkolenie powinni posiadać polisę ubezpieczeniowa OC w zakresie prowadzenie szkolenia motorowodnego.
2. SZKOLENIE NA PATENT STERNIKA MOTOROWODNEGO
Osoba odbywająca szkolenie na patent sternika motorowodnego powinna opanować wiedzę i umiejętności praktyczne umożliwiające bezpieczne prowadzenie jachtu motorowego po wodach śródlądowych w zakresie uzyskiwanych uprawnień.
2.1. Wiedza teoretyczna:
- Wiadomości o jachtach motorowych.
- Budowa i nazewnictwo podstawowych części składowych jachtu motorowego i jego osprzętu.
- Rodzaje kadłubów.
- Rodzaje pędników.
- Rodzaje silników i przekładni.
- Zasady obsługi silnika zaburtowego.
- Zasady obsługi instalacji jachtowych jachtu śródlądowego: paliwowej, gazowej, elektrycznej, wodnej.
- Podstawowe wyposażenie jachtu śródlądowego: środki techniczne, ratownicze, medyczne, ppoż.
- Rodzaje jachtów motorowych. Podział ze względu na budowę, osprzęt i eksploatację.
- Teoria manewrowania jachtem motorowym.
2.1. Siły działające na jacht w ruchu.
2.2. Sterowanie jachtem
2.3. Skrętność śruby
- Przepisy
- Wykaz państwowych przepisów dotyczących żeglugi śródlądowej i żeglarstwa.
- Podstawowe definicje i przepisy żeglugowe obowiązujące na wodach śródlądowych odnoszące się do żeglugi jachtowej.
– statek, mały statek,
– zasady ruchu żeglugowego
– sygnalizacja wzrokowa i dźwiękowa statków
– znaki żeglugowe
– uprawnienia do prowadzenia jachtów motorowych
– ogólne przepisy bezpieczeństwa.
- Podstawowe zasady ochrony wodnego środowiska naturalnego.
- Odpowiedzialność prawna sternika jachtu.
- Wypadki i awarie, zasady postępowania.
- Locja.
- Oznakowanie śródlądowego szlaku żeglugowego.
- Oznakowanie miejsc niebezpiecznych.
- Budowa koryta rzeki.
- Podstawowe budowle hydrotechniczne.
- Popularne szlaki żeglugowe, akweny i mariny na wodach Polskich.
- Ratownictwo.
- Środki bezpieczeństwa na jachcie śródlądowym i zasady ich użytkowania.
- Zasady wyzwania pomocy.
- Wiadomości o służbach ratowniczych na wodach śródlądowych.
- Zasady postępowania po wywrotce jachtu.
- Zasady postępowania podczas alarmu „człowiek za burtą”.
- Podstawy pomocy przedmedycznej w najczęściej występujących obrażeniach na jachcie.
- Przygotowanie jachtu i załogi do żeglugi w trudnych warunkach pogodowych.
- Zasady bezpieczeństwa podczas żeglowania w trudnych warunkach pogodowych.
- Prawidłowy ubiór.
- Meteorologia
- Powietrze, podstawowe właściwości.
- Wiatr, skala Beauforta.
- Ruch lokalny powietrza, bryza, zmiany siły i kierunku wiatru.
- Podstawowe wiadomości o globalnej cyrkulacji powierza na kuli ziemskiej.
- Podstawowe wiadomości o układach barycznych, niż, wyż.
- Podstawowe wiadomości o chmurach.
- Podstawowe wiadomości o frontach atmosferycznych.
- Niebezpieczne zjawiska meteorologiczne dla żeglarzy.
- Umiejętność uzyskiwania i wykorzystywania prognoz pogody.
- Zasady manewrowania śródlądowym jachtem motorowym.
- Kierowanie załogą, komendy żeglarskie.
- Zasady cumowania, ferholung i overholung.
- Zasady manewrowania jachtem motorowym.
- Żeglowanie w trudnych warunkach pogodowych.
- Zasady śluzowania.
- Zasady żeglowania na rzece.
- Zasady sztrandowania.
- Etykieta i ceremoniał żeglarski.
- Podstawy etykiety żeglarskiej.
- Podstawy ceremoniału żeglarskiego.
- Obyczaje żeglarskie.
- Elementarne wiadomości o żegludze morskiej.*
- Elementarne wiadomości o przepisach obowiązujących na wodach morskich oraz przepisy portowe.
- Elementarne wiadomości o nawigacyjnym oznakowaniu wód morskich.
- Elementarne informacje o zasadach ratownictwa na wodach morskich.
- Ogólne zasady żeglowania po wodach morskich.
* – pkt 9. Elementarne wiadomości o żegludze morskie należy traktować jako wiadomości uzupełniające. Osoby posiadające patent sternika motorowodnego lub nie posiadające żadnych uprawnień planujące żeglowanie po wodach morskich powinny we własnym zakresie nabyć odpowiednią wiedzę i umiejętności w tym zakresie.
Stowarzyszenie HALS odradza prowadzenie jachtu po wodach morskich bez posiadania patentu morskiego sternika motorowodnego.
2.2. Umiejętności praktyczne
- Umiejętność wykonywania następujących czynności eksploatacyjnych jachtu śródlądowego i zasady bezpieczeństwa ich wykonywania:
- użytkowanie środków ratunkowych,
- poruszanie się po jachcie
- obsługa silnika przyczepnego,
- obsługa cum, praca cumami,
- obsługa odbijaczy,
- użytkowanie bosaka i pychu,
- umiejętność balastowania,
- obsługa kotwicy,
- obsługa podstawowych instalacji na jachcie: paliwowej, wodnej, elektrycznej, gazowej,
- klar jachtu,
- przygotowanie jachtu do wypłynięcia, sprawdzenia stanu technicznego jachtu motorowego i jego wyposażenia z uwagi na bezpieczeństwo żeglugi.
- przygotowanie jachtu do żeglugi w trudnych warunkach pogodowych.
.
- Umiejętność wykonania następujących czynności i manewrów śródlądowym jachtem żaglowym.
- Cumowanie jachtu, ferholung, overholung.
- Kotwiczenie, stanie na boi.
2.5. Manewry i czynności na silniku:
- trzymanie kursu,
- regulacja prędkości,
- bieg wsteczny,
- zmiana kursu,
- zacieśniona cyrkulacja,
- odejście od nabrzeża,
- dojście do nabrzeża,
- alarm „człowiek za burtą”
- dojście do boi,
- odejście od boi,
- stanięcie na kotwicy,
- zejście z kotwicy,
- holowanie pojedynczego jachtu.
- Prace bosmańskie
– umiejętność wiązania podstawowych węzłów żeglarskich:
prosty, ratowniczy, pętla niezaciskająca się, knagowy, flagowy, sztyk, cumowy żeglarski, kotwiczny, buchta.
2.3. Normy i zalecenia
- Szkolenie powinno się odbywać na wodach śródlądowych. Podstawowym jachtem do szkolenia praktycznego z manewrowania ma być jacht motorowodny o długości kadłuba minimum 3.5 m., wyposażony w silnik. Zaleca się, aby długość kadłuba jachtu była w zakresie od 4 m do 5 m. oraz aby jacht był wyposażony w silnik zaburtowy sprzężony z urządzeniem sterowym.
- Łączny czas szkolenia pojedynczej osoby obsługującej urządzenie sterowe jachtu nie może być krótszy niż 5 godzin.
- Podczas szkolenia praktycznego wszystkie osoby mają mieć założone kamizelki ratunkowe lub asekuracyjne zgodne z obowiązującymi przepisami i normami.
- Szkolenie praktyczne powinno odbywać się przy sile wiatru 1-4 °B. Szkolenie przy sile wiatru 5 °B powinno zawierać tylko elementy nauki żeglowania w trudnych warunkach pogodowych.
- Łączna długość nabrzeża lub pomostu wykorzystywanego do szkolenia praktycznego powinien być o długości co najmniej 10 m. Nabrzeże lub pomost powinien być wyposażony w poprawne urządzenia cumownicze. Głębokość wody przy nabrzeżu lub pomoście powinna pozwalać bez zakłóceń wykonywać szkoleniowe manewry. Nabrzeże lub pomost powinien spełniać wszystkie warunki bezpiecznego przebywania na nim osób odbywających szkolenie.
- Akwen szkoleniowy powinien pozwalać bez zakłóceń prowadzić szkolenie praktyczne oraz prowadzenie pełnej obserwacji szkolenia. Na akwenie szkoleniowym powinna być umieszczona co najmniej jedna boja manewrowa.
- Podczas szkolenia praktycznego powinna być przygotowana do natychmiastowego użycia motorówka ratownicza i powinna być prowadzona ciągła obserwacja akwenu szkoleniowego..
2.4. Definicje dotyczące prawidłowego wykonywania manewrów jachtem motorowym
- Osoba kierująca jachtem motorowym powinna:
– obsługiwać urządzenie sterowe,
– wydawać komendy i polecenia załodze zgodnie z obowiązującym systemem komend,
– nie wydawać sobie komend,
– wykazywać się umiejętnością kierowania i planowania pracy załogi,
– wydawać komendy i polecenia we właściwym momencie oraz egzekwować ich wykonywanie.
- Brak komend i poleceń wydawanych załodze przez kierującego jachtem jest traktowane, jako brak umiejętności z zakresu kierowania pracą załogi.
- Członek załogi powinien:
– posiadać umiejętność prawidłowego zachowania się podczas alarmu „człowiek za burtą”
– prawidłowo wykonywać polecenia i komendy kierującego jachtem,
– prawidłowo odpowiadać na komendy
- Podczas wykonywania manewru alarm „człowiek za burtą” za właściwą burtę, którą podchodzi się do człowieka za burtą rozumie się:
– na małym jachcie otwarto pokładowym – burta nawietrzna
– na jachcie kabinowym burta, po której stronie na rufie jest drabinka wejściowa lub inne urządzenie wspomagające wejście na pokład.
- Za prawidłowe wykonanie manewrów uważa się:
- odejście od nabrzeża
jacht został sprawdzony pod względem sprawności technicznej oraz niezbędnego wyposażenia, po analizie kierunku i siły wiatru oraz usytuowania jachtu przy nabrzeżu został dokonany wybór bezpiecznego i skutecznego manewru, nastąpił podział zadań dla załogi, jacht został przygotowany do manewru, jacht po oddaniu cum i uzyskaniu prędkości manewrowej odszedł bezpiecznie od nabrzeża i popłynął wybranym kursem,
- dojście do nabrzeża
jacht został wstępnie przygotowany do manewru, po analizie kierunku i siły wiatru oraz wolnych miejsc przy nabrzeżu zostało wybrane miejsce oraz sposób bezpiecznego i skutecznego dojścia w to miejsce, nastąpił podział zadań dla załogi, jacht został przygotowany do wybranego manewru, jacht doszedł bezpiecznie w wybrane miejsce do nabrzeża, został poprawnie zacumowany i sklarowany,
- alarm „człowiek za burtą”
ogłoszono alarm, wyrzucono środek ratunkowy po nawietrznej „człowieka” i wyznaczono obserwatora, wykonano poprawna cyrkulację, jacht podpłynął do „człowieka za burtą” kursem na wiatr, właściwą burtą z prędkością ok. 0.5 węzła ( ok. 1 km/h), manewr został wykonany w czasie nie dłuższym niż 3 minuty, wyznaczono odpowiednio wcześnie osoby do podjęcia „człowieka za burtą”, w najdogodniejszym miejscu w zależności od konstrukcji jachtu, podjęto go z wody na pokład, udzielono „człowiekowi” niezbędnej pomocy, utrzymano zdolność manewrową jachtu przez cały czas manewru.
- dojście do boi
nastąpił wybór sposobu wykonania manewru i podział zadań dla załogi, jacht został przygotowany do manewru, jacht zatrzymał się przy boi w odległości skutecznego zasięgu bosakiem, a boja znajduje się przed dziobem lub przy części dziobowej burty, zacumowano jacht poprawnie do boi i dokonano klaru jachtu,
- odejście od boi
nastąpił wybór sposobu wykonania manewru i podział zadań dla załogi, jacht został przygotowany do manewru, jacht po oddaniu cumy dziobowej biegiem wstecznym odszedł od boi na zadany kurs,
- stanięcie na kotwicy
nastąpił wybór miejsca do wykonania manewru i podział zadań dla załogi, jacht został przygotowany do manewru, jacht zatrzymał się w wybranym miejscu w linii wiatru, rzucono kotwicę, luzując linę kotwiczną jacht na biegu wstecznych odszedł na określoną odległość, po zatrzymaniu jacht został poprawnie sklarowany,
- zejście z kotwicy
nastąpił wybór sposobu wykonania manewru i podział zadań dla załogi, jacht został przygotowany do manewru, po wyrwaniu kotwicy jacht odszedł na zadany kurs, dokonano klaru kotwicy i liny kotwicznej
3. SZKOLENIE NA PATENT MORSKIEGO STERNIKA MOTOROWODNEGO
Osoba odbywająca szkolenie na patent Morskiego sternika motorowodnego powinna opanować wiedzę i umiejętności praktyczne umożliwiające bezpieczne prowadzenie jachtu po wodach morskich w zakresie uzyskiwanych uprawnień.
Warunkiem przystąpienia do szkolenia w Systemie HALS na patent Morskiego sternika motorowodnego jest posiadanie patentu Sternika motorowodnego.
3.1. Wiedza teoretyczna
- Wiadomości o morskich jachtach motorowych
- Budowa i nazewnictwo podstawowych części składowych jachtu morskiego i jego osprzętu. Główne parametry jachtu morskiego.
- Zasady obsługi instalacji oraz urządzeń jachtu morskiego.
- Ocena stanu technicznego wyposażenia jachtu wymienionego w karcie bezpieczeństwa i aktualność atestów.
- Eksploatacja silnika:
– zasady obsługi silnika wysokoprężnego oraz jego podstawowe parametry techniczne,
– dobór materiałów eksploatacyjnych,
– zasady bezpieczeństwa przy obsłudze napędów jachtowych.
– zasady eksploatacji instalacji elektrycznej (akumulatory, alternator lub prądnica, rozrusznik).
- Zasady eksploatacji instalacji elektrycznej (akumulatory, alternator lub prądnica, rozrusznik).
- Rodzaje morskich jachtów motorowych. Podział ze względu na budowę, osprzęt i eksploatację.
- Teoria żeglowania
- Stateczność i pływalność jachtu morskiego.
- Żeglowanie na fali, siły działające na jacht.
- Nawigacja
- Kształt i wymiary Ziemi, podstawowe pojęcia i jednostki stosowane w nawigacji.
- Mapy morskie, klasyfikacja, konstrukcja, skala, zakres informacji, używane skróty i oznaczenia.
- Magnetyzm ziemski i magnetyzm własny jachtu:
– deklinacja, sposób zapisu na mapach morskich polskich i angielskich i obliczanie jej aktualnej wartości,
– określanie dewiacji, sporządzanie wykresów i tabelek dewiacji.
- Kursy i namiary kompasowe, magnetyczne i rzeczywiste.
- Prędkość i droga jachtu: jednostki prędkości, kąt drogi po wodzie i nad dnem, poprawka na wiatr (dryf) i poprawka na prąd (znos).
- Pozycja jachtu: zliczona, obserwowana, prawdopodobna. Zasady określania pozycji.
- Instrumenty nawigacyjne i zasady ich użytkowania: kompas, log, sonda, GPS.
- Zasady prowadzenia dokumentacji nawigacyjnej rejsu.
- Systemy nawigacyjne, elektroniczna aparatura nawigacyjna.
- Locja
- Oznakowanie nawigacyjne wód morskich i miejsc niebezpiecznych. System IALA.
- Locje, spisy świateł i spisy sygnałów nawigacyjnych (polskie i angielskie).
- Znajomość zjawiska pływów i prądów pływowych, tabele pływów..
- Przygotowanie nawigacyjne wyjścia i wejścia do portu.
- Przepisy
- Wykaz polskich państwowych przepisów dotyczących żeglugi morskiej jachtów żaglowych.
- Prawa i obowiązki kapitana jachtu. Zakres uprawnień motorowodnych wynikających z aktualnie obowiązujących przepisów.
- Międzynarodowe Przepisy o Zapobieganiu Zderzeniom na Morzu.
- Postępowanie po wypadku morskim lub awarii.
- Przepisy regulujące sprawy bezpieczeństwa żeglugi jachtów motorowych w zakresie środków ratunkowych, przeciwpożarowych, łączności i sygnalizacji.
- Postępowanie po wypadku morskim lub awarii, holowanie i pilotaż, ubezpieczenia, umowa ratownicza.
- Przepisy nadzoru technicznego w zakresie dokumentacji klasyfikacyjnej
- Przepisy i zwyczaje ujęte dobrą praktyką morską i etykietą jachtową.
- Sygnalizacja, łączność
- Podstawy systemu GMDSS:
– umiejętność nawiązania łączności za pomocą radiotelefonu VHF,
– łączność poprzedzona sygnałami MAYDAY, PANPAN, SECURITE,
– podstawowa umiejętność wzywania pomocy i korespondencji w niebezpieczeństwie za pomocą radiotelefonu w języku polskim i angielskim.
- Sposoby wzywania pomocy.
- Znajomość wybranych flag MKS.
- Znajomość zasad obsługi i umiejętność prawidłowego użycia: pławki dymnej, rakiety spadochronowej i innych środków pirotechnicznych dostępnych na jachcie.
- Ratownictwo
- Zasady bezpieczeństwa na jachcie morskim.
- Środki bezpieczeństwa na jachcie morskim: liny bezpieczeństwa, szelki bezpieczeństwa, kamizelki ratunkowe, koła ratunkowe, tratwa ratunkowa, pławka EPIRB, transponder radarowy SART.
- Postępowanie w przypadku awarii, pożaru, kolizji lub wypadku. Holowanie jachtu w sytuacjach awaryjnych.
- Postępowanie w przypadku alarmu „człowiek za burtą”.
- Udzielanie pierwszej pomocy przedmedycznej. Wyposażenie apteczki jachtowej. Hipotermia, pierwsza pomoc w przypadku hipotermii.
- Porozumiewanie się ze stacjami ratownictwa brzegowego, sposoby porozumiewania się ze statkami lub śmigłowcami udzielającymi pomocy, znajomość techniki udzielania pomocy.
- Morskie służby ratownicze (SAR), zasady współdziałania z nimi.
- Sztrandowanie i ewakuacja załogi.
- Meteorologia
- Właściwości powietrza. Znajomość podstawowych zjawisk meteorologicznych.
- Skala Beauforta. Współdziałanie morza i atmosfery: skala stanu morza, umiejętność oceny stanu morza na podstawie oceny wyglądu powierzchni morza, znajomość rodzajów fal, parametrów fali i ich zależności od głębokości morza, siły wiatru i czasu jego oddziaływania.
- Lokalna cyrkulacja powierza, wiatry regionalne.
- Globalna cyrkulacja powierza na kuli ziemskiej. Masy powietrza.
- Chmury: znajomość rodzajów chmur wg klasyfikacji międzynarodowej i ich podział.
- Układy baryczne: niż, wyż, zatoka, klin, siodło.
- Fronty atmosferyczne. Zjawiska im towarzyszące.
- Określanie pozycji jachtu względem najbliższego układu barycznego i frontów atmosferycznych.
- Mapy synoptyczne: analiza treści map synoptycznych, ustalenie przypuszczalnego kierunku przemieszczania się niżów i frontów atmosferycznych, stref opadów i obniżonej widzialności oraz kierunku i siły wiatru, przewidywanie rozwoju sytuacji pogodowej na podstawie analizy kilku kolejnych map
- Prognozy pogody i komunikaty meteorologiczne. Umiejętność wybrania na podstawie polskich i angielskich spisów sygnałów radiowych danych stacji nadających komunikaty pogodowe, umiejętność odbioru i zanotowania treści komunikatu, zasady działania i obsługi systemu „Navtex”. Portale internetowe prognoz pogody.
- Zasady manewrowania jachtem morskim
9.1. Cumowanie i kotwiczenie.
9.2. Manewry na silniku.
9.3. Żeglowanie na wodach pływowych.
9.4. Żegluga w wąskich przejściach i kanałach.
9.5. Planowanie rejsu, przygotowanie jachtu i załogi.
9.6. Żeglowanie w bardzo trudnych warunkach pogodowych. Zasady sztormowania.
- Umiejętności praktyczne
3.2.1. Umiejętności nawigacyjne
– Prowadzenie nawigacji na wodach pływowych
– Korzystanie z systemu GPS
– Obsługa urządzeń łączności ze szczególnym uwzględnieniem prawidłowej procedury wzywania pomocy
– Korzystanie z wydawnictw nawigacyjnych (polskich i anglojęzycznych)
– Nawigacyjne przygotowanie rejsu.
3.2.2. Umiejętność wykonywania następujących czynności eksploatacyjnych na jachcie morskim
– Obsługa osprzętu i podstawowych urządzeń na jachcie morskim z zachowaniem zasad bezpieczeństwa
– Obsługa silnika
– Obsługa kotwicy
– Obsługa instalacji jachtowych
– Klar jachtu
– Przygotowanie jachtu do wypłynięcia, sprawdzenia stanu technicznego jachtu i jego wyposażenia z uwagi na bezpieczeństwo żeglugi
– Przygotowanie jachtu do żeglugi w trudnych warunkach pogodowych.
3.2.3. Umiejętność wykonywania następujących czynności i manewrów jachtem morskim
- Cumowanie, fercholung, overholung.
- Kotwiczenie, stanie na boi.
- Manewry na silniku:
– trzymanie kursu
– zmiana kursu
– zacieśniona cyrkulacja
– bieg wsteczny
– regulacja prędkości
– odejście od nabrzeża
– dojście do nabrzeża
– dojście do boi
– odejście z boi
– stanięcie na kotwicy
– zejście z kotwicy
– alarm „człowiek za burtą”
– holowanie pojedynczego jachtu
3.3. Normy i zalecenia
- Szkolenie ma się odbywać na wodach morskich. Podstawowym jachtem do szkolenia praktycznego z manewrowania ma być jacht morski motorowy długości kadłuba minimum 7 m. wyposażonym w silnik stacjonarny. Zaleca się, aby długość kadłuba jachtu nie przekraczała 15 m.
- Łączny czas szkolenia pojedynczej osoby kierującej jachtem, nie może być krótszy niż 5 godzin.
- Podczas szkolenia praktycznego wszystkie osoby mają mieć założone kamizelki ratunkowe zgodne z obowiązującym i przepisami i normami.
- Szkolenie praktyczne powinno odbywać się przy sile wiatru 1-5 °B. Szkolenie przy sile wiatru 6 °B powinno zawierać tylko elementy nauki żeglowania w trudnych warunkach pogodowych..
- Nabrzeże lub pomost wykorzystywany do szkolenia praktycznego powinien być o długości co najmniej 15 m, wyposażony w poprawne urządzenia cumownicze. Głębokość wody przy pomoście powinna pozwalać bez zakłóceń wykonywać szkoleniowe manewry. Nabrzeże lub pomost powinien spełniać wszystkie warunki bezpiecznego przebywania na nim osób odbywających szkolenie.
- Akwen szkoleniowy powinien pozwalać bez zakłóceń prowadzić szkolenie praktyczne. Na akwenie szkoleniowym powinna być umieszczona co najmniej jedna boja manewrowa.
- Podczas szkolenia powinna być przygotowana do natychmiastowego użycia motorówka ratownicza.
3.4. Definicje dotyczące prawidłowego wykonywania manewrów jachtem morskim
- Osoba kierująca jachtem morskim podczas wykonywania manewrów powinna:
– dowodząc załogą obsługiwać urządzenie sterowe i silnik lub polecić obsługę urządzenia sterowego i silnika jednemu z członków załogi,
– wydaje komendy i polecenia załodze zgodnie z obowiązującym systemem komend,
– nie wydaje sobie komend,
– wykazuje umiejętność kierowania i planowania pracy załogi,
– wydaje komendy i polecenia we właściwym momencie oraz egzekwuje ich wykonywanie.
- Brak komend i poleceń wydawanych załodze przez kierującego jachtem jest traktowane, jako brak umiejętności z zakresu kierowania pracą załogi.
- Członek załogi powinien:
– prawidłowo wykonywać polecenia i komendy kierującego jachtem,
– prawidłowo odpowiadać na komendy,
– posiadać umiejętność prawidłowego zachowania się podczas alarmu „człowiek za burtą”
– prawidłowo obsługiwać urządzenie sterowe i silnik.
- Podczas wykonywania manewru alarm „człowiek za burtą” za właściwą burtę, którą podchodzi się do „człowieka za burtą” rozumie się burtę zawietrzną.
- Za prawidłowe wykonanie manewrów na silniku uważa się:
- odejście od nabrzeża
jacht został sprawdzony pod względem sprawności technicznej oraz niezbędnego wyposażenia, po analizie kierunku i siły wiatru oraz usytuowania jachtu przy nabrzeżu został dokonany wybór bezpiecznego i skutecznego manewru, nastąpił podział zadań dla załogi, jacht został przygotowany do manewru, jacht po oddaniu cum i uzyskaniu prędkości manewrowej odszedł bezpiecznie od nabrzeża i popłynął wybranym kursem,
- dojście do nabrzeża
jacht został wstępnie przygotowany do manewru, po analizie kierunku i siły wiatru oraz wolnych miejsc przy nabrzeżu zostało wybrane miejsce oraz sposób bezpiecznego i skutecznego dojścia w to miejsce, nastąpił podział zadań dla załogi, jacht został przygotowany do wybranego manewru, jacht doszedł bezpiecznie w wybrane miejsce do nabrzeża, został poprawnie zacumowany i sklarowany,
- alarm „człowiek za burtą”
ogłoszono alarm, wyznaczono obserwatora, podano środki ratunkowe po nawietrznej „człowieka za burtą” , wykonano poprawna cyrkulację i jacht podpłynął do „człowieka za burtą” kursem na wiatr, właściwą burtą z prędkością ok. 1 węzła ( ok. 0.5 m/s), w czasie nie dłuższym niż 3 minuty (na jachcie morskim nie dłuższym niż 5 minut), wyznaczono odpowiednio wcześnie osoby do podjęcia „człowieka za burtą” i w najdogodniejszym miejscu w zależności od konstrukcji jachtu, podjęto go z wody na pokład, udzielono „człowiekowi” niezbędnej pomocy, utrzymano zdolność manewrową jachtu przez cały czas manewru.
- dojście do boi
nastąpił wybór sposobu wykonania manewru i podział zadań dla załogi, jacht został przygotowany do manewru, jacht zatrzymał się przy boi w odległości skutecznego zasięgu bosakiem, a boja znajduje się przed dziobem lub przy części dziobowej burty, zacumowano jacht poprawnie do boi,
- odejście od boi
nastąpił wybór sposobu wykonania manewru i podział zadań dla załogi, jacht został przygotowany do manewru, jacht po oddaniu cumy dziobowej odszedł od boi na biegu wstecznym i ustawił się na zadanym kursie,
- postawienie na kotwicy
nastąpił wybór miejsca do wykonania manewru i podział zadań dla załogi, jacht został przygotowany do manewru, jacht zatrzymał się w wybranym miejscu w linii wiatru, rzucono kotwicę i luzując łańcuch kotwiczny jacht na biegu wstecznych odszedł na określoną odległość, po zatrzymaniu jacht został poprawnie sklarowany
- zejście z kotwicy
nastąpił wybór sposobu wykonania manewru i podział zadań dla załogi, jacht został przygotowany do manewru, po podpłynięciu na wysokość kotwicy i jej wyrwaniu jacht odszedł na zadany kurs, dokonano klaru kotwicy i łańcucha kotwicznego.